TOPIK 7: FRASA ADJEKTIF BAHASA MELAYU

TOPIK 7: FRASA ADJEKTIF BAHASA MELAYU

Frasa adjektif dalam bahasa Melayu mempunyai elemen kata yang terdiri daripada satu atau beberapa perkataan yang mewakili kata sifat atau kata adjektif sebagai kata intinya.  Hal yang demikian membuktikan bahawa  kepelbagaian elemen kata sifat atau kata adjektif memberikan impak dalam pembentukan frasa adjektif yang berfungsi sebagai predikat dan juga unsur keterangan dan unsur penerang dalam predikat.

Harus dijelaskan bahawa kata adjektif yang hadir selepas kata kerja disebut sebagai keterangan. Sementara, kata adjektif  yang hadir selepas kata nama disebut sebagai penerang. Dalam perbincangan ini, kita akan melihat pola-pola frasa adjektif yang berkaitan dengan binaan frasa,  kata penguat dan  kata bantu dalam frasa. Selain itu, unsur pengisi yang wujud dalam frasa adjektif akan dibincangkan juga dalam tajuk frasa adjektif  bahasa Melayu ini.

Binaan Frasa Adjektif : Unsur Pengisi Frasa Adjektif

Frasa adjektif   ialah frasa yang terdiri daripada kata adjektif  sebagai unsur intinya. Frasa adjektif  bertugas sebagai predikat dalam susunan ayat biasa. Dalam hal ini, frasa adjektif boleh terdiri daripada satu kata adjektif atau beberapa kata yang mengandungi kata adjektif dengan kata bantu dan penguat sama ada dihadapan atau di belakangnya. Hal yang demikian bersesuaian dengan fungsi kata bantu dan penguat sebagai binaan dan unsur pengisian dalam frasa adjektif.

Contoh :

(1) . Wak Samad sudah terlalu tua

Dalam ayat (1) [Wak Samad] merupakan subjek frasa nama yang diikuti oleh predikat frasa adjektif.

Dalam binaan predikat,  [sudah + terlalu + tua] merupakan predikat yang terbina daripada unsur-unsur  berikut :

[kata bantu  + penguat + kata adjektif]

 Unsur pengisi dalam frasa adjektif juga dapat dilihat dalam contoh-contoh di bawah:

Kata Bantu	Penguat	Kata Adjektif	Penguat
sudah - belum masih -	terlalu sangat - terlalu amat	tua prihatin masak awal baik	- - benar - -

Dalam contoh-contoh di atas, kata bantu boleh hadir bersama-sama penguat hadapan mendahului kata adjektif. Namun, penguat juga boleh hadir sama ada di belakang atau di belakang  kata adjektif. Bentuk sedemikian boleh berubah-ubah berdasarkan rumus tatabahasa dan pola dalam ayat berkaitan.

Binaan Kata Adjektif Satu Perkataan

Binaan jenis ini merupakan asas kepada pembentukan frasa adjektif yang menggunakan satu kata adjektif dalam ayat.

Contoh:

  (2) . Salim  sangat  rajin.

  (3) . Guru pelatih itu  cergas

  (4) . Dia kelihatan  ceria.

  (5) . Penglihatannya  kabur.

  (6) . Tanamannya  subur.

Binaan Kata Adjektif Dua  Perkataan

Binaan dua perkataan adjektif merupakan asas kepada pembentukan frasa adjektif yang menggunakan dua  kata adjektif dalam ayat

Pola binaannya boleh terdiri daripada yang berikut:

(i)  kata adjektif + kata adjektif (unsur keserasian makna)

contoh :

letih lesu

cantik molek

lemak manis

penat lelah

(i)  kata adjektif + kata adjektif (makna berlawanan)

contoh:

jatuh bangun

hidup mati

baik buruk

susah senang

pahit maung

Penguat

• Kata penguat boleh hadir dalam frasa adjektif  berdasarkan jenis-jenisnya. Terdapat tiga jenis penguat:

(i)   Penguat hadapan

(ii)  Penguat belakang

(iii) Penguat bebas

• Penguat hadapan merupakan kata yang terletak di hadapan kata adjektif.
• Penguat hadapan  terdiri daripada kata terlalu dan paling.

 Contoh:

(7) . Rumahnya  terlalu besar.

(8) . Lukisan  itu  paling cantik.

• Penguat belakang pula merupakan kata yang terletak di belakang kata adjektif seperti sekali, benar, nian

(9) .   Pakaian puteri itu cantik sekali.

(10) . Kereta lembu itu lambat benar.

(11) . Taman Bunga di istana itu indah nian.

• Penguat bebas ialah perkataan yang kedudukannya bebas, iaitu boleh hadir di hadapan atau di belakang kata adjektif. Contoh: amat dan sungguh.

(12) .  Kubah masjid itu  amat besar.

(13) .  Gerakan dan gaya  pesilat Malaysia tangkas sungguh.

Unsur penguat yang hadir berderetan sebelum kata adjektif juga wujud dalam binaan frasa adjektif.

Contoh : sungguh amat, terlalu amat, seperti dalam ayat-ayat berikut:

(14).  Percakapan  orang tua itu sungguh amat  kasar .

(15).  Perangai  anaknya terlalu amat sopan.

Kata Bantu Dalam Frasa Adjektif

Kata bantu merupakan unsur yang boleh hadir dalam frasa adjektif. Ada kata bantu tertentu yang boleh hadir sebelum atau sesudah penguat. Frasa adjektif jelasnya boleh disertai oleh kata bantu sudah, belum, masih, harus berdasarkan kesesuaian konteks ayat.

Contoh:

(16).  Anaknya sudah besar.

(17).  Sayur-sayuran  dikebun itu  masih belum subur.

(18).  Pekerja yang berkualiti  harus  cekap.

Terdapat juga kata bantu yang boleh hadir sebelum atau selepas penguat, misalnya: masih amat jauh, belum terlalu lewat, belum sangat cekap, sungguh masih muda, sungguh telah pandai

Contoh:

(19).  Kedudukan khemah  itu   masih amat jauh.

(20).  Kehadiran pelajar itu belum terlalu lewat.

(21).  Pekerja baru itu   belum sangat   cekap.

(22).  Anak sulungnya itu   sungguh masih   muda.

(23).  Pelajar kelas  peralihan itu sungguh telah   pandai.